The Origins of Sex – Faramerz Dabhoiwala

The Origins of Sex

a history of the first sexual revolution

Door: Faramerz Dabhoiwala

Historische beschrijving van nonmonogame seksualiteit in Engeland, in de periode tussen 1600 en 1800.

Jaar: 2012
Uitgever: Oxford University Press, USA
ISBN: 9780199892419

The Origins of Sex, A Hostory of the First Sexual Revolution, is geschreven door een historicus die in Engeland werd geboren, opgroeide in Amsterdam en daarna in Oxford ging werken.

In zijn boek laat hij ons op indrukwekkende wijze zien hoe grondig hij de geschiedenis van de nonmonogame  seksualiteit heeft onderzocht, in de periode tussen 1600 en 1800. Een belangrijk tijdperk, waarin de  ideeën vanuit de Verlichting werden doorgezet naar het moderne leven. Met diverse hobbels en bobbels…

De auteur vertelt hoe de overgangen in elke periode plaatsvonden. Vanuit een redelijk naïeve tolerantie van de seksuele behoeftes van mensen, ook buiten het huwelijk om, naar een moraal waarin het alleen mogelijk was om seks te hebben binnen een huwelijksband. Interessat is de rol van de godsdienst. De protestantse moraal bestreed de vrijheden waarin katholieke leken maar ook priesters leefden.

Mensen die niet monogaam leefden, werden zwaar gestraft, met lijfstraffen, gevangenis en verbanning.  Er werden werkhuizen ingericht waar zij moesten leren om gedisciplineerd te werken. Jongere mensen die niet getrouwd waren en samen op trokken, hadden nog een kansje om te ontsnappen. De intentie dat zij integer uit waren op een huwelijk konden hen hiervan redden. En de getuigen die zij vroegen om voor hen te pleiten, tijdens berechtingen. Uitsluitend binnen een huwelijk was erotiek geoorloofd, daarbuiten was het zondig en tegen de publieke zedelijke moraal. Sex binnen het huwelijk was goed voor de publieke moraal en droeg bij aan de bevolkingstoename. ‘Wees vruchtbaar en vermenigvuldig u.’

“The restraints upon sexual activity crumbled once marriage was insight”

Interessant is het om te zien dat in stappen en fasen veel meer vrijheden kwamen in dit denkmodel.  Vooral voor heteroseksuele mannen uit de hogere kringen, die steeds meer gelegitimeerd ruimte kregen voor seksuele variatie naast hun huwelijk. Iets wat voor vrouwen en homoseksuele mannen niet was weggelegd.  Het vrouwelijk vermogen om op erotische wijze van andere vrouwen te houden werd zo ver onderdrukt dat hier niets over in het strafrecht stond,  om vrouwen niet op verkeerde ideeën te brengen.

Op homoseksualiteit tussen mannen bestond in Engeland tot ver in de 20e eeuw forse straf en was sprake van sociale uitsluiting. Pas in 1967 werd homoseksualiteit tussen volwassen mannen uit het strafrecht gehaald. Mannen werden gezien als het actieve ‘jagende’ geslacht. Van vrouwen werd terughoudendheid en zedigheid verwacht. Heel veel vrouwen hebben zich gevoegd naar deze moraal.

Wat ik verder boeiend vond, was een hoofdstuk over opvattingen over polyagamie. In een tijdperk (ca 1700)  dat er redelijk wat jongere vrouwen uit de lagere klassen ‘overbleven’, omdat er onvoldoende huwbare mannen waren uit hun eigen klasse die een gezin konden financieren,  waren er mensen die zich uitspraken vóór polygamie. Als oplossing voor het vrouwenoverschot. Zo konden vrouwen en uit hen afkomstige kinderen onder bescherming van (wat rijkere) mannen geplaatst worden. Dat kwam de vrouwen en kinderen in kwestie ten goede.  De voorbeelden in de Bijbel van mannen die meerdere vrouwen huwden, werden gebruikt om hetzelfde te bepleiten. Je moet deze opvattingen zien in het licht van  talloze affaires tussen mannen en jonge vrouwen die bastaardkinderen kregen die weer ten vondeling werden gelegd of gewoonweg direct na de geboorte omgebracht werden. Ongewenste zwangerschap was een grote schande. Kinderen die geboren werden uit een ongehuwde moeder hadden het ronduit slecht in die tijd.

De auteur wijdt ook diverse hoofdstukken aan het verband tussen geld en huwelijk,  de geschiedenis van de prostitutie, de invloed van de media en de opkomst van meer libertijnse opvattingen. Het boek is rijk aan voorbeelden, vanuit rechtzaken, schandalen en briljante beschrijvingen vanuit oude literatuur, schilderijen, pornografische kunst. Er staan veel boeiende situaties in beschreven, van mensen die nonmonogaam waren , hoe zij handelden en hoe zij benaderd werden.

Toch heb ik een beetje een ’tja-gevoel’ na dit boek. Ja, het is interessant voor een historische visie op de manier waarop met seksualiteit werd omgegaan, door onze voorouders, Ik geloof zeker dat daar het nodige van is terug te vinden in de manier waarop onze ouders of grootouders  aankeken tegen seksualiteit. In dat opzicht vind ik het boek verhelderend. Aan de andere kant  mis ik ergens toch het inzicht in de veranderingen. Waar was het scharnierpunt in de ontwikkelingen? Wat maakte dat de moraal meer monogaam-gesloten dan wel vrijer werd?  Het veranderproces word voor mij in ieder geval niet helemaal verklaard uit het contrast tussen publieke en private moraal.

Iets anders is de toegankelijkheid. Het is boek is geschreven in Engels op een academisch niveau. Voor veel mensen uit ons landje is het helaas hierdoor wat minder goed leesbaar.

Ik kan The Origins of sex daarom wél warm aanbevelen aan volhardende en/of hooggeschoolde polyamoristen die niet bang zijn voor een pittig geschreven stuk geschiedsbeschrijving. Waarbij ik je uitnodig om zelf de vertaling te maken van wat je leest over normen en waarden aar onze moderne maatschappij. Misschien heb je daar trouwens wel weer een ander boek voor nodig….;) Bijvoorbeeld Foucoult, over de disciplinering van de seksualiteit.

Als dit je allemaal niks zegt, is mijn advies om het boek links te laten liggen. Er zijn andere polyboeken die voor jou waarschijnlijk meer interessante info bevatten! Zie onze leeslijst op www.plukdeliefde.nl.