Vita Sackville-West

Vita Sackville-West, een slanke, donkerharige en uiterst aantrekkelijke vrouw, wordt geboren in Kent in het jaar 1892. Haar eerste grote liefde is voor haar geboortehuis Knole House. Zij is eigenlijk de enige erfgename in rechte lijn, maar omdat ze een vrouw is, mag ze helaas dit landgoed niet erven. Volgens het erfrecht van die tijd mogen alleen mannen dat. Vita is teleurgesteld. Ze richt zich op andere passies, tuinieren, dichten en schrijven. Als enige schrijver weet ze de Hawthorden Prijs maar liefst twee maal in de wacht te slepen, in 1927 en 1933, onder andere met haar gedicht The Land (zie verder).

Vita valt op mannen, maar vooral op vrouwen. Zij heeft een polyamore leefwijze in een tijdperk dat nog heel behoudend is. Zowel open relaties als relaties tussen mensen van dezelfde sekse zijn zwaar taboe. Maar vele mannen en vrouwen, waaronder haar eigen schoonzus, worden gemakkelijk verliefd op Vita. Wat leidt tot diverse heftige confrontaties, gebroken harten en zelfmoordpogingen van sommige liefdespartners. Vita  is een gepassioneerde en romantische rebel, innerlijk vrij.

“ Ze vocht voor het recht te houden van mannen en vrouwen, de gebruiken verwerpend dat het huwelijk liefde exclusief maakt, en dat vrouwen alleen van mannen zouden moeten houden, en mannen alleen van vrouwen. Hiervoor was ze bereid alles op te geven”  (zoon Nigel over zijn moeder Vita)

Huwelijk

Vita trouwt in 1931 met  Harold Nicolson, die diplomaat, schrijver en parlementslid is. Samen krijgen zij twee zonen. Harold is net als Vita biseksueel. Beiden hebben diverse relaties naast het huwelijk, maar houden tegelijkertijd erg van elkaar.  Vita blijft sterk verbonden met haar man, ongeacht haar latere relaties met Violet, Virginia en anderen. Met Harold koopt ze in 1930 het verwaarloosde Sissinghurst Castle aan. Samen herstellen ze het landgoed en leggen er een prachtig tuinencomplex aan.

Naar buiten toe zijn Vita en Harold voorzichtig over hun andere relaties. Gezien de keiharde sociale normen van die tijd is dat heel verstandig. Ze manifesteren zich naar buiten als een stel met een ideaal huwelijk. De BBC maakt een documentaire  over hun opvattingen wat betreft de ingrediënten voor een succesvol huwelijk

‘I think that the secret of a successful marriage is the capacity to treat disasters as if they were incidents, and not to magnify incidents into disasters.’ (Vita)

Er zijn aanwijzingen dat het hebben van meerdere relaties van Vita voor Harold soms wel eens emotioneel lastig is, ook al heeft hij zijn eigen uitgesproken homoseksuele verhoudingen en relaties. Vita kan namelijk smoorverliefd zijn op een nieuwe partner, wat voor Harold angstaanjagend is, hij wil zijn vrouw helemaal niet kwijtraken. Het lukt hen om steeds eerlijker te worden en een weg te vinden om hun onderlinge relatie en die met anderen te combineren. In latere jaren groeit het vertrouwen. Harold is bijvoorbeeld op de hoogte van de gevoeligheden die Vita ervaart in haar relatie met Virginia Woolf en steunt Vita om op moeilijke momenten koers te houden.

Vita en Rosamund

Rosamund Grosvenor is de eerste vriendin van Vita Sackville-West. Ze is vier jaar ouder dan Vita. Rosamund komt als jong meisje op Knole om Vita gezelschap te houden  als haar vader afwezig is. Vita wordt verliefd op haar. Zij brengt het grootste gedeelte van de dag met Rosamund door. De relatie tussen Vita en Rosamund duurt tot in 1913. Dan gaat Vita ging trouwen. Rosamund mag nog wel als een van de bruidsmeisjes optreden, maar heeft het er moeilijk mee. Rosamund  voelt zich aan de kant gezet. Vita heeft dan al in haar dagboeken genoteerd dat ze Rosamund een soort lieve teddybeer vindt, maar verder totaal leeghoofdig.

Vita en Violet

De diepste relatie van Vita is die met Violet Trefusius, dochter van Alice Keppel, die minnares was van Edward VII. Vita en Violet ontmoeten elkaar als jonge pubers van 11 en 13 jaar en zijn waanzinnig verliefd op elkaar. Het is een aantrekkingskracht die eigenlijk nooit meer over zal gaan. Vanaf het 1918 gaat Vita met haar vriendin lange reizen maken naar Frankrijk en Monte Carlo. Vita verkleedt zich als een jongeman als ze uitgaan. Tijdens deze gepassioneerde periode beloven Vita en Violet alleen een erotische relatie met elkaar te hebben en niet met anderen. Ook niet met hun echtgenoten.

Als Vita geruchten hoort dat Violet toch een seksuele relatie met haar echtgenoot zou hebben (wat niet waar is), verbreekt ze de erotische verbinding. Vita krijgt ook belangstelling voor anderen en bewaart dan wat meer afstand naar Violet. Toch blijken beiden hun leven lang van elkaar te houden. Er is is altijd een kans dat het smeulende vuur tussen hen oplaait.

(uit het gedicht ‘And so it ends’, van Vita)

Violet is overigens een verre tante van Camilla Parker-Bowles, de vrouw die eerst een affaire heeft met Prins Charles en later met hem trouwde. We komen haar tegen in het Portret van Charles, Diana en Camilla, in de serie Beroemde Monogamisten  op deze site…

Vita en Virginia

De relatie waardoor Sackville-West het meest bekend wordt, is met de schrijfster Virginia Woolf. Virginia Woolf leeft in een verstandshuwelijk met haar echtgenoot, na een moeilijke jeugd met seksueel misbruik door haar beide halfbroers.

Virginia vindt de verbinding van Vita met haar vriendin Violet bijzonder  fascinerend. Ze schrijft één van haar meest bekende boeken, Orlando, geïnspireerd door deze liefdesrelatie. Virginia blijft jaloers op de relatie die Vita met Violet heeft, ook al is deze al lang platonisch geworden.  Niet helemaal ten onrechte, want Vita wordt bij tijd en wijle nog steeds erg aangetrokken door  de temperamentvolle Violet. Terwijl Vita de persoonlijkheid van Virgina als meer rationeel  ervaart en ook wat voorzichtig is met haar, omdat zij voelt dat Virginia psychisch kwetsbaar is. De relatie tussen Vita en Virginia wordt vrij snel platonisch, hoewel ze wel intieme brieven schrijven en warm verbonden blijven.

Virgina heeft eerder zelfmoordpogingen gedaan, tijdens inzinkingen. In 1941 pleegt Virginia zelfmoord door zich in de rivier te verdrinken. Haar man Leonard  zegt later dat hij denkt dat de zelfmoord veroorzaakt is door de oorlog en de bombardementen van de Duitsers die haar teveel zijn geweest. Het kan ook zijn dat het feit Vita  dat opnieuw in contact kreeg met Violet een crisis bij Virginia heeft veroorzaakt, omdat de relatie tussen Virginia en Vita toch al meer afstandelijk was geworden. In de afscheidsbrieven die na haar dood gevonden worden, zegt Virginia in ieder geval dat ze bang is om weer ‘gek’ te worden en dat zij het allemaal niet meer ziet zitten. Dat het beter is om dan maar dood te zijn. Vita verwijt zich dat zij de zelfmoordpoging van Virginia niet zag aankomen.

” O god, wat zou ik Virginia vreselijk graag weer terug willen hebben! Wanneer ik haar dagboek lees mis ik haar zo verschrikkelijk, en het geeft mij ook het gevoel dat ik tegen het einde iets had kunnen doen om haar van zelfmoord te weerhouden”. ( Vita)

Epiloog

Vita gaat door met schrijven en ontwikkelt haar fraaie tuin op Sissinghurst Castle, waarin ze wat ruimte laat voor de creatieve weelde van de natuur en die niet helemaal aan banden legt. Ze schrijft wekelijkse columns over tuinieren in The Observer.

Vita ontvangt op latere leeftijd nieuwe prijzen. In 1948 the Companion of Honour voor haar verdiensten op literatuurgebied en in 1955 de Gold Veitch medal of the Royal Horticultural Society. In haar laatste jaren publiceert ze een biografie, Daughter of France. In 1962 overlijdt Vita aan maagkanker.

De BBC-maakt later de serie ‘Portrait of a Marriage’, gebaseerd op het boek dat Vita’s zoon Nigel over het huwelijk van zijn ouders schrijft. Nigel maakt voor dit boek  dankbaar gebruik van de dagboekaantekeningen van zijn moeder.

Days I enjoy are days when nothing happens,

(Uit het gedicht ‘Days I Enjoy’, van Vita)

Bronnen

Vita Sackville-West. The Land, 1927

Robert Cross & Ann Ravenscroft-Hulme. Vita Sackville-West: A Bibliography, Oak Knoll Press, 1999

Nigel Nicolson, Portrait of a Marriage. The University of Chicago Press, 1998

Victoria Glendinning, Vita: The Life of V. Sackville-West. Weidenfeld & Nicolson, 1983

Wikipedia