Polywise – Jessica Fern met David Cooley

Polywise

A deeper dive into navigating open relationships

Door: Jessica Fern met David Cooley

Een boek dat ons een ‘deeper dive into navigating open relationships’ belooft

Jaar: 2023
Uitgever: Scribe
ISBN: 9781915590602

Met veel plezier heb ik uitgekeken naar het nieuwste boek van Jessica Fern. Eerder had ik haar boek ‘Polysecure’ gelezen. Ik was toen aangenaam verrast door de intelligente en originele manier waarop zij schreef over hechting in relaties die ethisch nonmonogaam zijn. Ik heb direct een enthousiaste recensie over Polysecure geschreven, voor de site van Pluk de Liefde. Dus mijn verwachtingen waren hoog gespannen toen dit boek eraan kwam. Het zou gebaseerd zijn op duizenden uren van werken met cliënten in CNM- relaties van Jessica en haar partner David, beiden polyamoreus. Het boek belooft de onderliggende uitdagingen in deze relaties te onderzoeken en te voorzien van praktische strategieen ‘for transforming them into opportunities for new levels of clarity and intimacy’ .

In het boek zijn allerlei belangrijke thema’s terug te vinden, zoals over veranderende paradigma’s als het om relaties gaat. De paradigma-theorie, geformuleerd door Kuhn laat zien hoe ons wereldbeeld bepaald wordt door allerlei inzichten, stukjes informatie en kaders. Die beelden verschuiven en dan is er sprake van een paradigmashift. De overgang van monogamie naar polyamorie is ook zo’n paradigmashift. De auteur gaat in op onzekerheden en weerstanden die voorkomen tijdens deze veranderingen. In het weefsel van oude bestaande relaties ontstaan scheuren en borrelen onzekerheden en oude spanningen omhoog. De begrippen ‘codependentie’ en ‘differentatie’ komen uitgebreid aan de orde, aan de hand van voorbeelden uit eigen en andermans leven. Een laatste hoofdstuk is gewijd aan zelf transformatie en CNM, aan de hand van de ontwikkelingsstadia van Kegan. Het boek bevat uitgebreide oefeningen en opdrachten om het op de eigen situatie te te passen.

Mijn verwachtingen waren misschien wat erg hoog. Op zich is het wel boeiend om een zeer ervaren therapeute en haar polypartner deze materie te zien vertellen. Zij passen theoretische modellen en schema’s toe op de situatie van mensen die polyamoreus leven. Het biedt een soort van inzichten dat van toegevoegde waarde is voor therapeuten en relatiecoaches die zich toeleggen op polyamorie en open relaties. Het boek is daarmee een verrijking van het vakgebied van deze beroepsgroepen. Ik heb intussen wel kanttekeningen.

Het boek overtuigt mij niet helemaal als het gaat om gedegen onderzoek naar ‘polywise’ leven. Hoewel de auteurs zeggen dat zij met Grounded Theory onderzoek hebben gedaan, kan ik dat niet verder terugvinden in dit boek. Er ontbreekt empirische onderbouwing van allerlei uitspraken, stellingnames, concepten en teksten die vrij absoluut worden neergelegd. Daarmee zijn deze nog niet zonder waarde, maar de lezer krijgt een soort van ‘waarheden’ toegediend die met een lichte korrel zout  genomen mogen worden.  De verhalen van mensen die de in therapie gaan zijn niet de enige werkelijkheid. Er zitten ook allerlei verborgen aannames in de werkwijzen en stappen die worden beschreven. Als onderzoeker voel ik twijfel over met name de stelligheid waarmee nieuwe stukjes ‘paradigma’ worden uiteen gezet. Vooral ook omdat nuancering en relativering vrijwel ontbreken. De auteurs leggen een nieuw kader neer dat, met alle respect, vooral vanuit hun eigen persoonlijke ervaringen en beroepspraktijk is opgebouwd. Het zou ook zomaar in concrete situaties heel anders kunnen zijn. Of op zijn minst diverser.

Mijn ander kritiekpunt is het niveau en de stijl van schrijven. Deze richt zich veel meer op vakgenoten en misschien daarnaast lezers die zelf al veel kennis hebben op het gebied van polyamorie en die Engelstalige vakliteratuur op het goed van psychologie  kunnen lezen. Voor de gemiddelde poly is dit boek van 300 pagina’s zware en taaie kost.

Ik vraag me af of de lezers de zeer uitgebreide oefeningen en opdrachten in het boek gaan maken, op eigen houtje. Hoe haalbaar is dit? Hier is eigenlijk een setting voor nodig met veel tijd en waarschijnlijk ook structuur en begeleiding. Voor mensen die nog maar net begonnen zijn met polyamorie, raad ik het boek niet aan. Er zijn beslist veel betere boeken die je op een snellere en meer toegankelijke manier bekend maken met de ins en outs van polyamorie. Zie ook de collectie recensies van Pluk de Liefde. Maar mocht jij wel wat cognitieve uitdaging zoeken en je bent reuze geïnteresseerd in de psychologische theorievorming over CNM, aarzel niet en bestel ‘Polywise’!