Pluk de Liefde

Kennisnetwerk voor Polyamorie en Ethische Nonmonogamie

detail menu

Polyamorie bij 50 Plussers

Elisa, 5 Reacties

Elisa interviewde twaalf 50 plussers over hun relatie. Zij leven allemaal polyamoreus. Hoe ervaren 50 plussers polyamorie? Hoe zijn ze er toe gekomen? Welke belemmeringen komen zij tegen? In hoeverre wijkt het af van polyamorie bij jongeren? Welke wensen hebben zij?

Vrijheid blijkt in haar verslag een groot goed in de tweede levensfase. In een tijd waarin veel ouderen alleen wonen en leven, kan polyamorie een welkome optie zijn. Dit geldt ook in lange relaties waar alles voorspelbaar wordt of bij ziekte van een van de partners. Uiteindelijk streven we allemaal naar meer warm en betekenisvol contact.

Het aantal alleenwonende ouderen in Nederland is in 2030 1 miljoen, en wordt daardoor straks de norm. Allemaal mensen waarbij de prins of prinses op het witte paard is overleden, vertrokken, nooit is aangekomen, niet welkom was of tegenviel. Het romantische beeld van die ene partner die in alle behoeften voldoet, is bij 50 – plussers vaak verdwenen.

Steeds vaker is er ruimte voor meerdere partners, al dan niet naast een langdurige relatie of latrelatie. Vrijheid is een groot goed, zeker in de tweede levensfase.

Polyamoureus leven neemt in Nederland toe, naarmate mensen ouder worden. Bij jongeren (25 tot 39 jaar) heeft 0,5% een polyamoureus leven. Bij ouderen (55 tot 79 jaar) is dat 1,0%.

Hoe ervaren 50 plussers polyamorie? Hoe zijn ze er toe gekomen? Welke verwachtingen hebben zij? Welke belemmeringen komen zij tegen? In hoeverre wijkt het af van polyamorie bij jongeren? Welke wensen hebben zij?

Voor dit artikel zijn twaalf 50 plussers geïnterviewd. Hun reacties (met fictieve namen) zijn gebruikt in onderstaand artikel.

Aanleiding voor een polyamoreus leven

Polyamorie bij 50 plussers ontstaat regelmatig in of na een lang huwelijk, soms met veelvuldig vreemdgaan of naar aanleiding van een ziekte (dementie of prostaatkanker). De kinderen zijn de deur uit en 50 plussers moeten zich meer tot elkaar verhouden. Er zijn vaak verschillende verlangens of andere behoeften aan sensualiteit. Vaak sluimert polyamorie al een leven lang of zijn er polyamoureuze ervaringen in de jeugd. De aanleidingen zijn heel divers.

Katrie (71 jaar): “Ik was een hippiemeisje en ik had al in mijn eerste huwelijk ervaring met meerdere partners. Na een eerste spontaan contact van mijn man met een vrouw, waarbij ik geen jaloezie voelde, spraken we af dat wij ook seks met anderen mochten hebben. In mijn laatste huwelijk was er geen ruimte voor een ander, mijn partner was ernstig ziek. Ik had er toen geen behoefte aan. Na het overlijden van mijn partner zocht ik weer contact met andere mannen. Ik wil niemand bezitten, alleen maar delen. Ik geniet er nu weer volop van.”
Leo (66 jaar): “De trigger bij mij was dat mijn vrouw geen zin meer had in seks. Zij spoorde mij zelfs aan, het ergens anders te gaan zoeken. Ik heb er lang over gedaan om die stap te zetten. In het woordenboek van mijn vrouw komt het woord jaloezie niet voor. Dat is heel prettig.”
Frans (64 jaar): “Ik ben op twee zussen verliefd geweest toen ik jong was. De een zag ik wel liever dan de ander, maar ik voelde iets voor allebei. Zij wilden dat niet. Er zijn naar mijn menig te weinig vrouwen polyamoureus, veel zijn gecharmeerd van trouwen en het amoureuze en romantische. Ik ben niet erg praktiserend, maar liefde met één persoon is niets voor mij.”
Wanda (59 jaar): “Ik heb nu zes jaar een tweede verbinding naast mijn relatie van 40 jaar. Het ontstond bij toeval en ontdekte pas later dat er een woord voor bestond. In eerste instantie ging het vooral om de seks. Mijn man had er wel begrip voor, wij klikten seksueel minder dan op andere vlakken. Gaandeweg kreeg hij toch moeite met mijn uitstapjes met ‘die ander’. Dat was voor mij het meest lastige. Intussen gaat dat beter en is ook hij op het poly pad.”
Wouter (69 jaar): “Ik ben 36 jaar getrouwd geweest. Zij is monogaam, ik niet, maar ik kan er wel eerlijk over zijn. Ik was echt uitgekeken op de relatie en hoe alles ging, het was erg benauwend. Ik realiseer mij wel dat ik best dominant was in mijn huwelijk. Ik ben altijd vrij geweest in opvatting, maar niet in gedrag. Ik heb er veel over gelezen en heb twee relaties gehad.”
Anton (58 jaar): “Sinds twee jaar polyamoureus. Dit heeft me wel mijn huwelijk gekost. Eerder was mijn vrouw wel een keer verliefd op een ander. Maar zij wilde daar niets mee. Ik reageerde daar toen heel relaxed op. Ik ervaar het als een gender of geaardheid. Mijn ex gunde het mij, maar kon het niet aan. Ik verwelkom de diepere emoties die ik nu ervaar in contacten met vrouwen.”
Judith (65 jaar): “Eigenlijk mijn leven lang al polyamoureus, het is een mindset. Vanaf mijn tienertijd dacht ik dat een ander begeren niet mocht. Een strijd met mijzelf, maar mijn lijf is van mij en ik ben de enige die er over gaat. Ik heb het 10 jaar stiekem gedaan, achteraf wel verteld, maar wel schuldig over gevoeld. Ik kreeg van mijn man wel de ruimte om het uit te gaan zoeken. Toen hij verliefd werd op een ander, had ik daar toch veel moeite mee. We zijn toen samen gaan swingen. Nu heb ik naast mijn man twee relaties, met de een wel seks en met de ander niet. Ze zijn allebei even belangrijk voor mij.”
George (64 jaar): “Ik ben al lange tijd alleen, mijn zo schitterende polylief is overleden. Raar hoor, jonger dan ik en dan gaat ze zomaar dood. Ik wil graag weer contact. Zo voelt het opeens weer alleen, geen intimiteit, geen diepere verbinding, geen aanraking, geen nabijheid, da’s klote!”
Bas (68 jaar): “Ik ben niet meer getrouwd en ik onderzoek nog steeds of polyamorie bij mij past. Ik heb een paar intieme vriendinnen maar ik ben erg kritisch op een partner. Momenteel onderzoek ik tantra, dat zou seks overstijgend zijn. Ik kom veel vrouwen tegen die exclusief willen zijn, ik ben nog steeds op zoek naar de spelden in de hooiberg.”

Deze geïnterviewden, waren soms al hun hele leven niet monogaam, of kregen pas later de behoefte aan aanvullende relaties.

Veranderingen in behoeften, door beperkingen of een andere beleving van seksualiteit.

Naarmate je ouder wordt is de kans dat een van de partners ziek wordt groter. Regelmatig is dit aanleiding om polyamoureus te gaan leven of dat één van de partners een polyamoureus bestaan opbouwt.

Esther (68 jaar): “Toen mijn man 10 jaar geleden prostaatkanker kreeg, was hij erg op zoek naar nieuwe prikkels om opgewonden te raken. Ik heb hem die ruimte gegeven omdat ik zag hoe hij leed nadat zijn prostaat was verwijderd. Hij heeft veel verkend in de BDSM wereld. Daar heb ik niets mee. Het duurde wel drie jaar voordat ik ook wat durfde te gaan doen. Aanvankelijk hebben wij ook samen e.e.a. geprobeerd zoals parenclubs en cuckolding. Uiteindelijk zijn we bij polyamorie uitgekomen. Ik prefereer een betekenisvolle relatie met of zonder seks boven contacten met alleen seks.”
Ruud (72 jaar): “Ik ben altijd erg geïnteresseerd geweest in seksualiteit. In mijn eerste huwelijk werd er wel aan partnerruil gedaan. In het tweede huwelijk kon en mocht niets. De relatie met mijn huidige vrouw (huwelijk sinds dertig jaar) was vanaf het begin polyamoureus. De mate van actief zijn ging in vlagen. Sinds de overgang is zij haar libido kwijt. We vreeën nog wel beperkt, ze kon van de intimiteit genieten. Sinds ze aan dementie lijdt (nu zes jaar), komt er van vrijen niets meer terecht. Zij stimuleert dat ik het elders zoek. Het verlangen naar seks met haar blijft, maar ik zoek andere contacten.”
Evelien (64 jaar): “Mijn man stopte helemaal met seks nadat hij tien jaar geleden prostaatkanker kreeg. Ik vond mezelf te jong om de rest van mijn leven zonder seks te kunnen. Wij zijn samen gaan onderzoeken in hoeverre er ruimte was en hoe we dit konden integreren in ons leven. Ik heb sindsdien meerdere bijzondere relaties gehad. De relaties moeten allemaal goed zijn, er is voor mij geen hiërarchie.”

Uit de antwoorden blijkt dat er zowel bij de groep “spontane” aanleidingen als de groep “ziekte” als aanleiding, regelmatig sprake is van een mono-poly relatie (waarbij de een wel meerdere partners heeft en de ander dat niet, maar daar wel mee akkoord is). Het beeld in de media over polyamorie, dat iemand met meerdere partners in een huis woont is niet het meest voorkomend. Er is in de meeste gevallen sprake van een hoofdpartner en aanvullende relaties. Deze relaties zijn geen substitutie voor de vaste relatie maar een welkome aanvulling.

Polyamorie bij ouderen en jongeren

In Nederland leven ouderen twee keer zo vaak polyamoureus als jongeren. Jongeren praten er daarentegen makkelijker over en lijken daarom in de meerderheid. Het is bij hen soms ook een experimentele fase, maar kan evengoed al een bewuste keuze zijn.

Ruud: “Ik zie dat het bij ouderen wel makkelijker gaat. Jongeren kijken rond en experimenteren met polyamorie om hun seksualiteit te ontdekken. Ik denk dat je seksueel volwassen moet zijn om er mee te beginnen.”

Bij ouderen spelen de volwassen kinderen soms een negatieve rol. Jonge kinderen ervaren hun leefwereld als uitgangspunt, oudere kinderen hebben vaak al vaste meningen over hoe relaties horen te zijn. Toch zie je soms ook bij oudere kinderen dezelfde interesse in non-monogame relaties.

Wanda: “Onze kinderen zijn vanaf het begin op de hoogte geweest en kijken er heel verschillend tegen aan. Van zelf polyamoureus leven tot “ik houd het bij monogaam”. Ik ben blij met de verschillen en al helemaal dat ze bespreekbaar zijn.”
Esther: “Onze kinderen weten er van, maar hebben geen behoefte om onze partners te ontmoeten. Ik hoop wel dat ik hen kan laten zien dat er ook andere relatievormen zijn dan de traditionele.”

Corona en eenzaamheid

Veel ouderen hebben, evenals jongeren, vervelende herinneringen aan de Corona tijd. Vooral als je alleen woont, was dit zwaar.

George: “Alles lag stil en het leek alsof ik in een soort niemandsland was aangekomen waarin ik niet wist waar en hoe ik aansluiting kon vinden. Contacten die ik had, zijn weg. Velen lijken monogaam geworden of ik zie ze al helemaal niet meer. Waar ik eerst voor corona fijne tantrische contacten had, lijkt dat nu verdampt. En alles lijkt zoveel preutser. Zeker de tantravereniging waar ik al heel lang bij zit. Vergis ik mij?”

Meerdere geïnterviewden geven aan dat de wereld er na corona anders uitziet. Mensen zijn voorzichtiger geworden in contact.

Een enkeling, die zich niet wilde laten vaccineren, zocht gelijkgestemden op in zijn woonplaats en creëerde zo een nieuwe bubbel en kreeg nieuwe vrienden.

Meer dan de helft van alle ouderen in Nederland is eenzaam. Een polyamoureus leven kan daar verbetering in aanbrengen, omdat er dan meerdere warme contacten mogelijk zijn. Als je loslaat dat je alles van één partner verwacht (de prins of prinses op het witte paard) dan zijn er ineens veel meer mogelijkheden op relatiegebied,

George: “Zou geen verstikkende – I need You Relatie – willen hebben, dat doet geen recht aan de ruimte van het al.”

De verhouding seksualiteit en intimiteit en daten binnen polyamorie

Binnen de wereld van de polyamorie wordt vaak onderscheid gemaakt tussen seksualiteit en intimiteit.

Ruud: “Seksualiteit zit nog steeds in het verdomhoekje. In de datingwereld maken veel mensen elkaar het leven zuur. Vrouwen willen veel partners om hun ego te strelen. Soms onder het mom van een relatie. Ik wil niet meer laten merken dat ik empathisch en gevoelig ben, want dan kom je direct in de “friendzone” (een man met de belofte aan seks aan het lijntje houden, maar niet van plan zijn dat te doen). Veel oudere vrouwen hebben volgens mij minder behoefte aan seksualiteit.”
Katrie: “Ik had een tijdje een relatie met een man waar ik gek op was, maar zijn polyamorie bleek zo anders dan de mijne. Ik zoek een geestelijke verbinding, hij vooral lichamelijk. Als je wil dan kan je elke dag met een ander naar bed, maar dat is pure armoede. Ik wil diepgang. Seksualiteit en intimiteit, daar worstel ik mee. Mooi als het samengaat, maar het kan elkaar ook uitsluiten. Intimiteit is meer waard, maar seksualiteit blijft ook aantrekkelijk. De liefde van anderen is voor mij geestelijke voeding. Ik pas op voor getrouwde en gebonden mannen die mij beschouwen als een extraatje en erover liegen tegen hun vrouw.”
Leo: “Polyamoureus zijn heeft mijn relatie met mijn vrouw erg goed gedaan. Zij wil graag weten wat het met mij doet, de fijne maar ook de moeilijke ervaringen. Het verrijkt haar ook en onze relatie. Tijd verdelen is niet ingewikkeld: de afspraken met mijn vrouw gaan voor. Juist door te praten en echt contact te hebben ontstaat er vaak meer. Stukje erotiek komt erbij, maar is niet het belangrijkste.”
Wanda: “In een ‘nieuwe’ relatie ontdek je ook ‘nieuwe’ dingen aan jezelf. Ik vind die ontdekkingstocht leuk, je hebt geen idee waar het heen gaat, wat er werkt en wat niet. Ik heb er intussen veel van geleerd en praat véél gemakkelijker over relaties en seks. Wat ik niet meer zou doen: iemand daten wiens partner er niet van af weet. Voor mij is het belangrijk om te weten dat een bestaande partner het avontuur wil aangaan. Geeft geen garantie natuurlijk, het gaat mij om de intentie.”
Frank: “Er wordt te veel gepraat, hoe wordt je dan verliefd? Als je eenmaal in de “friendzone” zit, dan kom je daar niet meer uit.”
Esther: “In mijn tienertijd had ik een soort polyamoureuze relatie. Mijn vriendje had ook nog een andere vriendin, ik merkte dat ik daar niet mee zat. Wat hij met mij had, had hij niet met haar en andersom. Ondanks deze ervaring hebben mijn man en ik lang monogaam geleefd. Ik zou een ander leven niet hebben gekund met jonge kinderen. Ik ben nu wel heel blij met al onze nieuwe ervaringen. Ik mag de vriendin van mijn man graag. Ik zie seks als een middel om dieper contact te krijgen, want je stelt je kwetsbaar op.”
Wouter: “Mijn kinderen wilden niet kennismaken met mijn nieuwe partner. Mijn vriendin wilde onderdeel zijn van de familie en eigenlijk ook exclusiviteit. Het is daarom nu over. Ik wil wel weer graag een vriendin. Ik heb inmiddels weer een relatie met mijn ex-vrouw. Een soort zorgplicht en vangnet voor elkaar. Er zal altijd een rangorde zijn, als er weer een nieuwe partner bijkomt.”
Anton: “Datingapps werken moeilijk. Veel vrouwen zoeken uiteindelijk toch een exclusieve relatie. Ik merk dat er in mijn contacten met verschillende vrouwen andere aspecten van mij naar boven komen. Dat ervaar ik als een verrijking. Intimiteit en seksualiteit horen wat mij betreft bij elkaar. Hoogtepunt is niet het doel.”
Judith: “Het is makkelijk om het leuk te houden op een dagje met mijn vriend, dag in dag uit samenleven met mijn man is heel wat anders. Het is geen eerlijke vergelijking. Mijn man en ik houden ons zomerhuisje voor ons zelf. Toch een stukje exclusiviteit. Ik zie veel vriendinnen die geen plezier meer hebben in seks. Ze zijn er klaar mee of de relatie is ingedut. Seksualiteit is toch een belangrijk onderdeel van je identiteit. Ik snap niet dat die vrouwen zich er bij neerleggen. In de tijd dat ik jonge kinderen had, heb ik het een tijd rustiger aan gedaan met andere partners, maar toen ze ouder werden ben ik weer begonnen.”
Evelien: “Mijn eerste vriend was net als ik getrouwd. Toen hij ging scheiden, hoopte hij dat ik met hem verder ging en dat ik ook mijn man zou verlaten. Dat was nooit mijn bedoeling, dus onze relatie ging daarom over. Ik vind het prachtig om een ontdek­kingsreis te maken en de diversiteit van leven en relaties te leren kennen. Het is belangrijk om dit te doen zonder vooroordelen.”

Het valt op dat deze ouderen ook nog vaak zoekende zijn. Het is weliswaar meestal een bewuste keuze om zo te leven, maar het is zeker niet eenvoudig. Het is niet voor iedereen geschikt. Je moet redelijk wat zelfvertrouwen hebben en er van uit gaan dat je partner jou niet bij de eerste beste verliefdheid verlaat. De diversiteit is enorm. Nogal wat mensen worstelen met verwachtingen van en over de andere sekse. Het valt op dat het begrip intimiteit door mannen en vrouwen verschillend wordt beleefd. De geïnterviewde vrouwen gaven daar hele specifieke beschrijvingen van, de meeste geïnterviewde mannen hadden daar minder woorden voor en soms andere beelden bij. De angst om in de “friendzone” te komen leeft bij meerdere mannen. Meer kennis van andere relatievormen zou nuttig zijn in het onderwijs en media.

Judith: “Wordt eens wakker met al die hoge echtscheidingscijfers! Weinig mensen lukt het om een leven lang met een partner samen te blijven. Het zou veel leed bij partners en kinderen voorkomen als we ons vaker realiseren dat er ook andere relatievormen zijn. Nu is vreemdgaan nog vaak een aanleiding voor scheiding.”

Adviezen voor Pluk de Liefde

Aan het verschillend beleven van intimiteit door mannen en vrouwen zou in trainingen en workshops meer aandacht besteed kunnen worden door Pluk de Liefde. Bekendheid met andere relatievormen in media en onderwijs is een van de doelstelling van Pluk de Liefde. Hier is nog steeds veel behoefte aan. Nu worden mensen soms bij toeval geconfronteerd met Polyamorie en moeten ze veel zelf uitzoeken.

Hier ligt nog een taak voor Pluk de Liefde. Ook willen veel geïnterviewden meer contactmogelijkheden voor 50 plussers. Daten via een app ligt hen meestal niet.

George: “Een versierder ben ik niet, vind ik soms wel jammer maar oké, ben geen macho en dat zou me niet passen. Websites … hmmm, daar heb ik niet zoveel succes mee gehad. Ben daar vaak aan het lijntje gehouden.”

Pluk de Liefde zou er meer in kunnen voorzien om 50 plussers met elkaar in contact te brengen. Overigens hebben meerdere geïnterviewden mooie contacten en relaties over gehouden aan de bijeenkomsten van Pluk de Liefde.

Samenvatting

Polyamorie bij ouderen verschilt in essentie weinig met polyamorie bij jongeren. Als vijftigplusser ken je jezelf beter en heb je wat meer ervaring op relatievlak.

Wel zien ouderen het leven langzaam veranderen. Je raakt je werk en dierbare vrienden en familie kwijt. Daarbij wordt de gezondheid van jezelf of jouw partner vaak minder. Ziekte en zorgen om de toekomst spelen soms al een rol en zijn daarom regelmatig een aanleiding om de relatie te wijzigen. Wanneer je kijkt naar alle alleenstaanden en alle mensen in een lang huwelijk (dat vaak nogal voorspelbaar wordt), dan kan polyamorie nieuwe kansen bieden en het leven aangenamer maken. Het kost even tijd om jezelf en je partner dit te gunnen. Het is geen makkelijke relatievorm, gezien de zoektocht en alle strubbelingen die de geïnterviewden tegenkomen. Toch is het merendeel van de geïnterviewden hoopvol. Het kan enorm verrijkend zijn.

Katrie: “Laatst zat ik met een vriendje die zei: “Dat we maar lang met elkaar om mogen gaan en veel mensen ontmoeten die hun liefde kunnen delen zoals wij. Dat vond ik mooi. Voor mij is er geen andere manier. Ja, ik zou een vaste partner willen, niet om mee samen te wonen, maar wel veel te kunnen delen. Daarbij moet hij mij ook kunnen delen, want anders wordt het niets.”

Uiteindelijk streven we allemaal naar meer warm en betekenisvol contact.

Elisa

Gerelateerde Berichten:

Reacties

    • Marcel Spruit zegt

      Inderdaad heel mooi geschreven. Het zou ook fijn zijn om meer ontmoetingsmogelijkheden te hebben voor 50 plussers op dit gebied. Zelf ben ik 64 overigens en woonachtig in Den Bosch. Mocht je in de ruime omgeving hiervan een dag willen organiseren, wil ik best meedenken.

      Beantwoorden

      • Anoniem zegt

        Hallo Marcel, ik zou graag contact met je opnemen om samen na te denken over een event voor 50 plussers. Kan je me mailen, wanneer ik jou kan bellen?
        je kan mailen naar Elisa@plukde liefde.nl
        Vriendelijke groet,
        Elisa

  2. Paul zegt

    Helemaal bij toeval kom ik op deze site, ik had enkele trefwoorden ingevuld en…
    hetgeen ik hier lees, de ervaringen zijn exact de deksel die op mij passen. 59 jr. Sinds 3 jr gescheiden wonend. Fijn om alleen te zijn, maar tóch ook niet. Met wíe kan ik die mooie ervaringen die ik in gedachten heb (in de winter naar Zuidelijke oorden trekken, camperreis) … delen.? En vooral een heerlijke streling op elkaars lichaam… Laat me weten als er een event is. Sluit me er graag bij aan.

    Beantwoorden

  3. wybe23 zegt

    Wel interessant….. In feite leven we nog onder de wetten van mozes. dat maakt niet gelukkig. Elkaar ook betasten zegt vaak meer dan alleen woorden. Ik vermoed dat de helft van de Nederlanders geen vrijheid kent en de dag niet plukt, zo ook niet de liefde. Daarom is de spraak van lichamelijk beminnen ook zo extreem gericht. Je moet klaarkomen, fantasieën die werkelijk vervuld worden zijn menigmaal het doel. Jammer toch? Zo gaat heel veel verloren. Maar goed, dit is een verklaring van een leek op het gebied van seksualiteit in vrijheid en een expert inzake frustratie. Dat wil niet zeggen dat er nog veel te beleven kan zijn. Pluk de liefde is een leuk initiatief

    Beantwoorden

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.